Çeyiz Parası Nasıl Alınır? Kimlere Verilir? Başvuru Formu 2026

Evlenme ödeneği (halk arasında “çeyiz parası” olarak bilinir), ölüm geliri/yetim aylığı almakta iken evlenen ve aylığı kesilen kişilere belirli bir defaya mahsus nakdi desteğidir. İlk olarak 01.10.2008 sonrası uygulamaya giren düzenlemelere göre hak sahipliği, başvuru ve ödeme kuralları farklılaşır; kamu görevlilerine (eski 5434 düzenlemesi) ilişkin ayrı hüküm bulunur. Bu haber, resmi kaynaklara dayanarak çeyiz parasının ne olduğu, kimlerin alabileceği, başvuru nasıl yapılacağı, hesaplama yöntemi ve sık sorulan soruların cevaplarını adım adım veriyor.

Çeyiz Parası Nedir?

Evlenme ödeneği (çeyiz parası / evlenme yardımı) — sosyal güvenlik kapsamında; ölüm geliri veya yetim aylığı almakta iken evlenen ve bu nedenle aylığı kesilen kız çocuklarına bir defaya mahsus ödenen nakdi yardımdır. 01.10.2008 sonrası ilk defa çalışmaya başlayan sigortalıların hak sahipleri için ödenek tutarı evlenme tarihindeki gelir/aylığın 24 aylık (2 yıllık) karşılığıdır. Eski Emekli Sandığı uygulamasında ise ödenen tutar 12 aylık (1 yıllık) aylık karşılığıdır.

Çeyiz Parası Nasıl Alınır? (Adım adım)

Çeyiz Parası başvuruları için SGK il/ilçe müdürlüklerine veya e-Devlet üzerinden “Evlenme İkramiyesi Ödenmesi Talebi” hizmetine başvurulur. Başvuru için Kurumca hazırlanan Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi kullanılır.

5434 sayılı Kanuna tabi olarak 01.10.2008’den önce çalışmış kamu görevlilerinin hak sahipleri için başvuru, Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü — Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı (Mithatpaşa Cd. No:7 Sıhhiye/ANKARA) adresine dilekçe ile yapılır. Kurum iletişim bilgileri resmi sayfada yer alır.

e-Devlet üzerinden “Sosyal Güvenlik Kurumu / Evlenme İkramiyesi Ödenmesi Talebi” hizmetiyle online başvuru mümkündür (giriş için e-Devlet kimlik doğrulaması gerekir).

Çeyiz Parası Kimlere Verilir?

5510 sayılı Kanuna göre (01.10.2008 sonrası ilk defa çalışmaya başlayanlar): Ölüm geliri/aylığı almakta iken evlenen ve aylığı kesilen kız çocuklarına; ödeme bir defalık ve evlenme tarihindeki aylığın 24 katıdır.

5434 sayılı Emekli Sandığı uygulaması (01.10.2008 öncesi kamu görevlileri): Dul ve yetim aylığı almakta iken evlenmeleri nedeniyle aylıkları kesilen eş (karı/veya koca), kız çocukları ve ana için son aldıkları aylığın 12 katı tutarında evlenme ikramiyesi ödenir.

Not: Çeyiz parası bir defaya mahsustur; aynı kişi ikinci kez bu ödeneği alamaz.

Çeyiz Parası İçin Gerekli belgeler

Çeyiz Parası almak isteyen kişilerden genellikle aşağıdaki belgeler talep edilmektedir.

• Kimlik (T.C. kimlik kartı veya nüfus cüzdanı fotokopisi)
• Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi (SGK formu) veya e-Devlet başvuru ekranı çıktısı.
• Evlenme tarihi nüfus kütüğüne işlenmemişse: evlenme cüzdanı örneği (dilekçe ekinde).
• (5434 kapsamında başvuru için) Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne verilecek dilekçe.

SGK il/ilçe müdürlükleri, e-Devlet hizmeti veya (5434 için) ilgili Genel Müdürlük adresine dilekçe.

Çeyiz Parası Başvuru Sorgulama

e-Devlet üzerinden yapılan başvurular, aynı platform “evlenme ikramiyesi” başvuru durumu sorgulanabilir. SGK il/ilçe müdürlüklerine şahsen verilen başvurular içinse ilgili SGK şubesinden veya 170 çağrı hattı üzerinden takip yapılabilir.

Çeyiz Parası Alma Şartları (Kısa liste)

• Ölüm geliri/yetim aylığı almakta iken evlenme nedeniyle aylığı kesilmek.

• Aynı kişiye daha önce evlenme ödeneği ödenmemiş olması.

• Başvurunun evlenme tarihinden itibaren belirlenen süre içinde yapılması

Çeyiz Parası Talep Süresi

Evlenme ödeneklerinde beş yıllık hak düşürücü süre (zamanaşımı) uygulanmaktadır; yani evlendikten sonra hak sahibi olanın 5 yıl içinde başvuru yapması gerekmektedir; aksi halde hak düşer. Bu kural sosyal güvenlik uygulamalarına ilişkin değerlendirmelerde yer almaktadır.

Çeyiz Parası Kaç Güne Yatar?

SGK tarafından yayımlanmış sabit bir “gün” süresi yoktur; işlem süresi başvuru türüne, eksik belge kontrolüne ve SGK iç işlemlerine göre değişir. Pratikte e-Devlet veya müdürlük başvurularında birkaç haftadan birkaç aya kadar uzayan süreçler, kullanıcı şikayetlerinde görülmektedir. Bu yüzden başvuru yaparken tüm belgelerin eksiksiz sunulması ve başvuru kaydının takip edilmesi önemlidir.

Sigortalı Çalışan Çeyiz Parası Alabilir mi?

Çeyiz parası alabilmek için yetim aylığı almak gerekiyor. Yetim aylığı almak için de sigortalı bir işte çalışmamak gerekiyor. Bu yüzden sigortalı bir işte çalışıyorsanız çeyiz parası alamazsınız.

Dul ve Yetim Aylığı Ne Kadar?

Dul ve yetim aylığı kişiye özeldır; sigortalının prime esas kazancı, hizmet süresi, yapılan hesabın sonucuna göre değişir. Bu nedenle “tek bir miktar” verilemez. Ancak çeyiz parası tutarı, hak sahibinin evlenme tarihindeki aldığı aylığın 24 aylık veya 12 aylık toplamı olarak hesaplanır. Bu durumda çeyiz parası tutarını öğrenmek için en doğru yöntem SGK’dan aylık bilgi sorgulaması yapmaktır.

Dul ve Yetim Aylığı Üzerinden Çeyiz Parası Hesaplama (Örnekler)

Hesaplama kuralı:

Evlenme ödeneği = Evlenme tarihindeki aylık × 24.

Evlenme ikramiyesi = Son alınan aylık × 12.

Örnek 1 — 5510 kapsamı (yetim aylığı 4.000 TL):
Evlenme ödeneği = 4.000 TL × 24 = 96.000 TL.

Örnek 2 — 5434 kapsamı (son alınan aylık 3.500 TL):
Evlenme ikramiyesi = 3.500 TL × 12 = 42.000 TL.

Örnekler açıklama amaçlıdır; SGK tarafından hesaplamada harp malullüğü zammı vs. gibi farklı unsurlar hariç tutulabilir veya farklı uygulamalar olabilir — kesin tutar için SGK bildirimi esas alınır.

Boşanma Durumu — Aylıkların Yeniden Bağlanması

Evlenme ödeneği almak üzere aylığı kesilen kız çocukları boşanırlarsa hak sahipliğine dayanan gelir/aylıkları tekrar bağlanır. Ancak eğer boşanma çeyiz parası alındıktan sonraki iki yıl içinde gerçekleşirse, bu iki yıl içinde aylık bağlanmaz; iki yıllık sürenin dolmasından sonra yeniden aylığa hak kazanırlar. (Bu kural 5510 düzenlemesi kapsamında belirtilmiştir.)

5434 kapsamında ise, evlenme ikramiyesi alınıp 12 aydan önce boşanma ya da evliliğin butlanı/feshi durumunda, ödenmiş olan ikramiyenin 12 aydan eksik süreye isabet eden kısmı tahsil edilinceye kadar aylıkları bağlanmaz.

Sık Karşılaşılan Sorunlar ve Tavsiyeler

Eksik belge ile başvuru gecikmeleri: Başvuru esnasında evlenme tarihi nüfus kütüğüne işlenmemişse kesinlikle evlenme cüzdanı örneği ekleyin.

Uzun işlem süreleri: Başvurular bazı vakalarda haftalar/aylar sürebiliyor; e-Devlet başvurusu yapıldıysa durum ekranını düzenli kontrol edin ve gerektiğinde SGK müdürlüğüyle iletişime geçin. Kullanıcı şikayetlerinde işlemlerin uzun sürdüğüne dair kayıtlar bulunuyor.

Zamanaşımı: Evlenme tarihinden itibaren 5 yıl içinde başvuru yapın; aksi halde hak düşebilir.

Başvurulardan haberdar olmak için INSTAGRAM hesabımızı takip edin.

BAŞVURULARA GÖZ AT:

Aile Bakanlığı Yılbaşı Yardımı Başvurusu Nasıl Yapılır? 2025

İkinci Dönem Eğitim Yardımı Nasıl Alınır? 2026

Koop Kart Yardımı Nasıl Alınır? Başvuru Detayları 2025

Faizsiz Evlilik Desteği Başvurusu Nasıl Yapılır? 2025

Doğumdan 18 Yaşına Kadar Verilen Çocuk Yardımları